معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي با اشاره به شناسايي سرطانزايي و اختلالزايي هورموني در 178 تركيب آفتكش گفت: پاشنه آشيل كنترل سموم در كشور، نظارت دقيق در مراحل توليد تا عرضه آفت كشها است.
به گزارش خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر جعفر خلقاني در همايش «ملي نيم قرن مصرف آفت كشها در ايران» اظهار داشت: در حال حاضر 60 ماده فعال آفت كشي كه داراي درجه سرطانزايي است و 118 آفت كش بر هم زننده تعادل هورموني شناخته شده است.
وي ادامه داد: با توجه به چنين نگرانيهايي كشورهاي متعدد تصميم به كاهش 50 درصدي مصرف آفتكش كردند كه روشهاي جايگزيني را به كار ببرند.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي خاطر نشان كرد: 25 درصد از مصرف كل سهم جهاني در خصوص آفت كشها مربوط به كشورهاي در حال توسعه است و اين در حالي است كه 50 درصد بيماريهاي ناشي از آفت كشها و 72 درصد از مرگ و مير ناشي از مصرف آفت كشها به ثبت رسيده است.
وي تصريح كرد: مصرف آفت كش هاي زيادي در كشورهاي توسعه يافته ممنوع و محدود اعلام شده كه در مقابل در كشورهاي در حال توسعه توليد شده و به مصرف ميرسد.
خلقاني ادامه داد: در خوشبينانه ترين حالت تنها يك دهم درصد آفت كشها در زمان كاربرد به آفت ميرسد و ساير آن ناخواسته وارد محيطي ميشوند كه به عنوان نمونه محل زندگي انسان است.
وي توضيح داد: بيش از 80 درصد سموم شيميايي مورد استفاده در كشاورزي غير ضروري است و كشاورزان بر اساس توصيهها به دليل اين كه يك بوته و يا درختي را ميخواهند آفت كشي كنند، كل مزرعه را سم پاشي ميكند و اين موضوع باعث ميشود كه عوامل مفيد آنها نابود ميشود و زمينه طغيان ساليانه را فراهم ميكند.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي اضافه كرد: بر اساس آمار جهاني و گزارش سازمان بهداشت جهاني سه ميليون مورد مسموميت گزارش شده كه اين تعداد بر اساس افراد مراجعه كننده به بيمارستانها است و در مقابل گزارش فائو (سازمان خواربار جهاني ) تعداد مسموميت ناشي از آفت كشها حدود 39 ميليون نفر است كه 70 درصد در كشورهاي جهان سوم است؛ بنابراين اين واقعيات انكار ناپذير موجب شده كه بسياري از كشورهاي جهان به سموم توجه نموده و براي ساماندهي و مديريت هماهنگ اقدامات جدي را در سرلوحه برنامه قرار دهند.
خلقاني با اشاره به سابقه 50 ساله مصرف آفت كشها در ايران خاطر نشان كرد: خوشبختانه در اين زمينه ايران جزو كشورهايي است كه داراي مقررات ويژه بوده و به طوري كه در قانون سال 1346 نيز به اين موضوع پرداخته شده است.
وي عنوان كرد: اولين مشكل در زمان ثبت آفت كشها است كه براي ثبت به نام تجاري نياز به تطابق نمونه با اطلاعات فني است كه در حال حاضر محدوديت فني امكان اين بررسي را محدود ميكند و به همين دليل اولين شرط لازم براي ثبت در حقيقت راستي آزمايي اطلاعات ارائه شده از سوي شركتهاي توليد كننده است در حالي كه هنوز اين آزمايشگاهها در كشور نيست و يا كم است.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي مشكل بعدي را پايين بودن كيفيت آفت كشها عنوان كرد و ادامه داد: پايين بودن كيفيت سموم هزينه كنترل آفات و افزايش ميدهد و مشكلات زيست محيطي و بهداشتي را سبب ميشود.
وي تصريح كرد: عواملي مانند تركيبات غير استاندارد در توليد و فرمولاسيون و نقص در دانش فني از عوامل تاثيرگذار در اين زمينه هستند.
خلقاني خاطر نشان كرد: در واقع پاشنه آشيل كنترل سموم نظارت دقيق در مراحل توليد تا عرضه آفت كشها است.
وي ادامه داد: در اكثر مواقع بررسي كنترل كيفي زماني است كه شكايتي دال بر خسارت آفت كش ها باشد كه اولا بسياري از مشكلات آفت كشها مسايلي غير از عدم تمركز گياه سوزي مانند وجود ناخالصي و ميزان ماده مؤثر در آفت كشهاست و ثانيا در صورت آلودگي زيست محيطي چگونه ميتوان منشاء آلودگي را حذف كرد كه در اين زمينه ضرورت اصلاح قانون تضمين كننده نظارت فروش قانوني و كارشناسي سموم به چشم مي خورد.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي عنوان كرد: مساله مهم ديگر، حذف يارانه سموم و اختصاص به سطح كنترل سموم شيميايي و آفات محصولات كشاورزي است كه از جمله اقدامات دولت نهم بوده است كه باعث شده يك ميليون و 500 هزار هكتار سم پاشي، امروز به صفر برسد كه خوشبختانه اين سياست در دولت دهم ادامه دارد.
خلقاني عنوان كرد: براي تحقق بخشيدن به اهداف مورد نظر سازمان حفظ نباتات اقدامات ارزشمندي از جمله ايجاد شبكه مراقبت خريد عوامل بيولوژيكي را در دستور كار قرار داده است.
وي اظهار داشت: در نگاه كلي اقدامات زماني ميتواند اثر بخش باشد كه در قالب يك فرايند كامل و با در نظر گرفتن تمام ابعاد مساله باشد كه كاهش آفت كش و توسعه روش بيولوژيكي نيازمند بستري لازم از جمله تدوين استاندارد دانش فني در قالب دستورالعمل و ارزيابي از اقدامات بايد صورت گيرد.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي افزود: با بررسي روند مصرف آفت كشها در كشور از 248 مورد سموم ثبت شده تنها 49 مورد سموم قديمي است كه اين تعداد 77 درصد مصرف سموم در كشور را تشكيل ميدهد.
خلقاني افزود: بررسي كارايي سم پاشي هوايي نشان ميدهد كه خود منشاء آلودگي زيست محيطي است و سمپاشي هوايي در رابطه با خرما همچنان ادامه دارد كه در سالهاي اخير رو به حذف بوده و به دنبال روشهاي جايگزين هستيم، همچنين معرفي سمپاشيهاي جديدي براي پسته، خيار، مركبات ، گندم و ... در حال بررسي و انجام است.
وي با اشاره به استاندارد كدكس عنوان كرد: استاندارد كدكس تعيين شاخص سموم در مورد محصولات كشاورزي است كه در راستاي استانداردسازي ميباشد.
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي وزير جهاد کشاورزي افزود: در مسايل مربوط به گياه پزشكي تاكنون كشور بيشتر در دو ركن تحقيقاتي و اجرايي، تصميم سازي و سياستگذاري ميكند، اما بايد به سهم اساسي و مهم آموزش و ترويج در مورد آفت كشها توجه ويژه اي داشته باشيم.
خلقاني گفت: بايد كشاورزان را در تصميم سازيها دخالت دهيم، زيرا كشاورزان نبايد تنها انجام دهنده باشند، بلكه بايد در پروسه تصميم سازي نيز مشاركت داشته باشند و بررسيها نشان ميدهد كه اگر كشاورزان با تصميم خود و با شيوه IPM (برنامه مديريتي تلفيقي ) كار كنند قادر هستند كه مسموميت و هزينه مصرف سموم را كاهش دهند.
وي خاطر نشان كرد: در حال حاضر در جيرفت IPM در حال اجرا است و نشان ميدهد كه تا 80 درصد از سموم شيميايي را كاهش ميدهد.
خلقاني گفت: در حال حاضر در ايران تعداد پنج هزار كشاورز تحت پوشش IPM مشترك با فائو و UNDP هستند كه تعداد بهرهبردار آن چهار ميليون و 300 نفر است.
وي خاطر نشان كرد: با تصويب برنامه پنجم وزارت جهاد كشاورزي موظف شده كه با همكاري دولت زمينه گسترش مبارزه تلفيقي با آفات و بيماريهاي گياهي و نيز مبارزه بيولوژيكي، مديريت تلفيقي نظارت بر استاندارد كنترل كيفي را فراهم كند، به نحوي كه تا پايان برنامه پنجم 25 درصد سهم توليدات تحت پوشش اين امر فراهم آيد.
|